Coaching en de kunst van het vragen stellen

Als coach is het belangrijk dat je de kunst van het vragen stellen beheerst. Maar welke vragen zijn goed om het denkproces en het gesprek op gang te brengen? Lees het in deze blog van Alex Peeters en Marleen Devish. De blog is gebaseerd op het boek: Vragen stellen in coaching.

Coaching heeft als doel: mensen begeleiden bij wat ze willen bereiken, in welk levensterrein dan ook. Mensen helpen hun eigen kracht te mobiliseren, hun eigen problemen op te lossen. Mensen helpen inzichten op te doen, die ze vervolgens als steunpunten in hun leven kunnen gaan gebruiken. Kortom: mensen op een zo efficiënt mogelijke manier leren hoe ze, met behulp van hun eigen kracht en mogelijkheden, een zo gelukkig mogelijk leven kunnen leiden.

Om dat te bereiken, heeft de coach heel wat vaardigheden nodig. Eén van die vaardigheden is: de ‘juiste’ vragen stellen. Vragen stellen die ervoor zorgen dat de coachee aan het werk gaat, dat er iets losgemaakt wordt, dat er iets in gang schiet, waardoor het coachingsproces kan gebeuren. Misschien denk je nu: ‘vragen zijn vragen. Zijn niet alle vragen goed?’ Neen, niet alle vragen zijn helpend. Sommige vragen halen mensen uit hun kracht, andere zetten hen er net meer in. Sommige vragen openen deuren, andere sluiten die. Sommige vragen zorgen ervoor dat de coach het werk gaat doen, andere dat er in de coachee een motor in gang schiet.

Het intakegesprek

Het intakegesprek is de eerste fase in het coachingsproces. De vragen die je als coach tijdens die eerste kennismaking stelt, zijn van cruciaal belang om zicht te krijgen op de hulpvraag van je coachee, om te weten of je deze persoon kunt op weg helpen, om duidelijkheid te krijgen in de aanpak die zal nodig zijn, om praktische afspraken helder te krijgen.

Het coachingsproces dat daarna van start gaat, is opgebouwd rond enkele cruciale, grote vragen:

Waar wil je coachee naartoe?

Wat is het doel van de persoon die bij jou hulp komt vragen. De vragen die je daarrond stelt als coach, moeten het doel opsporen, moeten het verschil tussen een doel en een middel duidelijk maken, moeten de formulering van het doel op punt helpen stellen, enzovoort.

De persoon in kaart brengen

Om naar dit doel toe te kunnen werken, is het nodig dat er verschillende zaken rond de persoon van de coachee, in kaart worden gebracht. Ook in dit proces zijn specifieke en gerichte vragen een must:
wat is de kracht van de coachee? Wat zijn zijn capaciteiten? Welke waarden en overtuigingen heeft de coachee? Hoe denkt de coachee? Welke denkprogramma’s hanteert hij? Welke strategieën gebruikt hij om te leren, om te beslissen, om zich te motiveren…? Hoe gaat hij om met zijn gevoelens?

Hoe is het nu?

Het is één iets om het doel van iemand te kennen. Even belangrijk is om de huidige situatie van iemand te begrijpen en er zicht op te krijgen. Hoe pakt je coachee dingen aan? Wat triggert hem? Welke hulpbronnen gebruikt hij, welke niet?

Wat zal er veranderen als het doel bereikt is?

Een doel stellen is van groot belang om de coaching richting te geven. Zicht hebben op wat er daardoor allemaal in je leven kan en zal veranderen, kan jouw coachee een boost van energie geven. Het kan zijn motivatie sterk verhogen, eens hij beseft wat het beoogde resultaat aan positiefs met zich kan meebrengen. Anderzijds geeft het ook een realistisch beeld van wat er ook niet of niet meer zal zijn als het doel is bereikt. Maar ook dàt kan de coachee helpen om zijn doel scherp te zetten en eventueel bij te sturen.

Hoe komt het dat het doel nog niet is bereikt?

Hier kom je in aanraking met alle belemmerende overtuigingen en waarden die in iemand genesteld zitten. Alle verdedigingssystemen komen naar aanleiding van deze vraag, beetje bij beetje naar boven. Alle angst voor verandering. Angst om te falen. Angst om te slagen. Angst voor de mogelijke gevolgen. Angst voor verlies van belangrijke personen of dingen in de huidige situatie.

Welke concrete stappen zijn er nodig om je doel te bereiken?

Doelen stellen, alles in kaart brengen, het is fundamenteel coachingswerk. Maar het is niet voldoende. De coachee moet eraan beginnen. De weg naar een doel is minstens even belangrijk dan het doel bereiken. Coachees motiveren om te genieten van de weg zelf, helpt hen om hun focus te leggen op ‘vandaag’. Sommige coachees zijn zo gericht op het einddoel, dat ze vergeten hoe fijn het kan zijn om de weg er naartoe af te leggen.

Bij elke etappe in het coachingsproces, is het stellen van de juiste vragen van groot belang. Het al dan niet slagen van de coaching, is grotendeels opgebouwd rond de kracht van de vragen die een coachee krijgt. We kunnen als coach nooit genoeg geschoold zijn in het leren ‘vragen stellen’…

[bookboon-book id=”a4c97709-b755-4832-b232-a4c0009e89f5″ title=”Vragen stellen in coaching” button=”Download hier” language=”nl”]