Creativiteit afgeleerd op school, aangeleerd in een schuurtje (3/3)

De CEO van een groot bedrijf was teleurgesteld: ‘Waarom komen mijn topmensen niet met méér nieuwe ideeën?’ Mijn antwoord was: ‘Juist omdat slimme mensen heel goed zijn in hun werk.’ Alles weten is niet bevorderlijk voor de creativiteit. 

Vlot en vaardig afschieten van ideeën

Goedopgeleide en ervaren vakspecialisten zijn vertrouwd met alle bestaande situaties en technieken binnen hun industrie. Ze zijn jarenlang getraind in snel oplossingen vinden, risico’s inschatten, afgewogen oordelen en adequaat handelen, op tijd en binnen budget. In praktijk komt dat er op neer dat ze hun werk uitstekend doen – en nieuwe ideeën met onbekende uitkomsten vlot afschieten. Hun innovatievermogen lijdt onder hun enorme vaardigheid.

De mythe van Het Juiste Antwoord

Creatieve denkers zien altijd meerdere mogelijkheden. Helaas hebben veel professionals vanaf hun kindertijd geleerd dat er op elke vraag slechts één correct antwoord is, of één antwoord dat wordt goedgekeurd, dat direct moet worden geproduceerd.

Zo benoemde mijn buurmeisje van drie op haar ogentest een plaatje als zwaan, maar volgens de arts was dat fout: het zwart-wit tekeningetje stelde een eend voor. Vanwege haar gebrekkige ornithologische kennis kreeg de peuter één punt aftrek op haar optometrische test.

Een ander gevleugeld voorbeeld is dat er volgens mijn schooljuf twee kippen stonden op een kijkplaat met twee hennen, een haan en tien kuikentjes. Het idee van een scholier dat een kuikentje een kleine kip is, werd verworpen.

Het basisonderwijs laat inmiddels gelukkig meer ruimte voor zelfstandig denkende leerlingen, maar de oprukkende multiple-choice toetsen op het voortgezet onderwijs beperken de alternatieven weer.

Té kritische denkers

Na het afleren van het denken in mogelijkheden, dat velen jarenlang in het onderwijs hebben ervaren, oefenen we in onze werkomgeving dagelijks snelle eliminatie van onbelangrijke informatie, gedegen risico-analyse en bewegen binnen de grenzen van de organisatie.

Weinig professionals zitten te wachten op méér onzekerheid en onrust, terwijl dat precies is wat een innovatieve organisatie moet opzoeken. Het is daarom belangrijk om te oefenen in creatief denken – want het is weer aan te leren.

Doe méér met je vakkennis

Maar creatief denken betekent niet het vervangen van alle verworven vakkennis door een duur nieuw systeem. Een creatieve aanpak van een probleem sluit niet uit dat de beste oplossing een bekende en beproefde methode is, of een nieuwe toepassing voor bestaande zaken.

Uitdaging

Heb je op je werk een praktisch probleem, zoals geluidsoverlast, lekkage of verblindend zonlicht? Denk als actieheld MacGyver die opgesloten zit in een schuurtje en zich met de aanwezige spullen uit de situatie moet redden. Probeer een afvalproduct zoals papier of koffiebekertjes als oplossing te gebruiken. Je bent meteen weer begonnen met denken in
 

Doorbreek de denkdoos: Creativiteit in teams van Marieke van Buytene

Andere interessante artikelen van Marieke van Buytene:

• Hoe krijg je meer creativiteit op de werkvloer?
• Waarom je geen boek over creativiteit moet lezen

 
[bookboon-recommendations id=”5a72ddd6-4dbe-4e46-8a26-9fe900e5c28d” title=”Wellicht vind je deze boeken ook interessant:]