Zenuwachtig voor een presentatie? Wat kun je hier aan doen?
“Je hebt twee soorten sprekers: degenen die zenuwachtig zijn en degenen die liegen.”- Mark Twain –
De angst voor het geven van een presentatie voelt vaak onredelijk en we worstelen om te begrijpen waarom we ons zo bang voelen. Wat is nu het ergste dat er kan gebeuren? Auteur Sarah Simpson legt in haar boek “Presenting at Conferences” uit waar de angst vandaan komt en wat je er aan kunt doen. In dit artikel vind je een aantal oorzaken van je zenuwen en tips voor wat je er aan kunt doen.
Angst en zenuwen voor spreken in het openbaar
Ongeveer 75% van de bevolking heeft last van spreekangst of heeft zelfs een presentatiefobie. Het grootste probleem voor mensen zijn zenuwen, hierdoor kunnen zij volledig verlamt raken. Een quote van Jerry Seinfeld: “Uit onderzoek blijkt dat de grootste angst van mensen spreken in het openbaar is. De tweede is de dood. Dat klinkt toch niet goed? Dit betekent dat de gemiddelde persoon die naar een begrafenis gaat, liever in de doodskist ligt dan de lofrede houdt!”
Waar komt spreekangst nu eigenlijk vandaan?
De angst van het spreken in het openbaar komt vaak uit het niets opzetten en je krijgt het gevoel dat jij de enige bent die hier last van heeft. Dit gevoel wordt verder versterkt als je omringd bent door mensen die geen last van zenuwen of nervositeit lijken te hebben.
Wanneer je angst ervaart, worden de primitieve vecht-of-vluchtinstincten door je lichaam aangeroepen: een instinctieve, directe reactie op gevaar bereidt je lichaam voor om zich te verdedigen. Je lichaam pompt adrenaline naar je spieren en je ademhaling en hartslag zorgen ervoor dat het bloed sneller door je lichaam wordt gepompt.
De hypothalamus in je brein initieert deze vecht-of-vluchtreactie door het orthosympatisch zenuwstelsel (je zenuwen) en het corticale systeem (dit regelt hormonen in je bloedstroom) te activeren. Door deze acties zal je lichaam gespannen en alert worden. Ondertussen alarmeert de hypothalamus de hypofyse om ongeveer 30 verschillende hormonen aan te maken. Op deze manier wordt je lichaam voorbereid om met de bedreiging om te gaan.
Deze hormonen veroorzaken de volgende lichamelijke reacties:
- · Verhoogde hartslag en bloeddruk
- · Verwijde pupillen
- · Samentrekking van aderen in de huid (daarom wordt een kil gevoel vaak met angst geassocieerd)
- · Verhoogde bloedglucose
- · Gespannen spieren en kippenvel
- · Sommige spieren ontspannen
- · Bepaalde niet-essentiële systemen zoals de spijsvertering en het immuunsysteem worden afgesloten
- · Het wordt moeilijker om je op kleine dingen te concentreren
Wanneer de bedreiging kleiner wordt, komt het hormoon cortisol vrij en zal het lichaam weer kalmeren tot de normale staat bereikt is.
Deze cyclus van vechten of vluchten is onderdeel van een verdedigingssysteem dat in duizenden jaren van evolutie is ontstaan. Zonder dit systeem zouden onze voorouders niet in staat zijn geweest zich te verdedigen of aan de roofdieren of vijanden te ontsnappen.
Dus wanneer je opstaat om een presentatie te houden, schreeuwen je hersenen: “Ik bevind me in een bedreigende situatie en kan sterven!” Ondanks dat dit niet werkelijk het geval is, kunnen we deze angst beheersen en beperken door de vecht-of-vluchtreactie te gebruiken om een enthousiaste presentatie vol passie te houden.
Hoe houd je je zenuwen voor een presentatie in bedwang?
Bekijk onderstaande tabel, zijn er meer dingen die je van jezelf verlangt voordat je aan een presentatie begint?
Eisen | Oplossingen |
Ik moet niet laten zien dat ik nerveus ben | Beheerste zenuwen houden je scherp en alert. Je bent je beter bewust van het publiek en kan de adrenaline gebruiken om enthousiast, betrokken en energiek te presenteren |
Ik mag niets vergeten | Presenteren is niet alles vertellen wat je weet. De kunst is om essentiële informatie met je publiek te delen |
Ik wil de goedkeuring en het respect van iedereen in het publiek krijgen | Als je je publiek kent en weet wat hun kennisniveau en verwachtingspatroon is, heb je succes als je presentatie goed gepland en goed getimed is. |
Ik mag niet kletsen | Plannen, trefwoorden, duidelijke hulpmiddelen en behapbare informatie met signaalwoorden beperken dit. Geklets komt vaak voor bij nerveuze sprekers. |
Succes met je volgende presentatie!
Wanneer je nog meer handige presentatietips wilt, download dan het gratis eBook “Presenting at Conferences” van Sarah Simpson of lees dit artikel over hoe je een presentatie goed begint.